İSVİÇRE'DE TÜRKLER

21.05.2014

     Türkiye'den İsviçre'ye, Almanya, Fransa, Avusturya gibi ülkelere olduğu gibi bir işgücü göçü sözkonusu değil. Bu nedenle İsviçre ile Türkiye arasında bir işgücü göçü anlaşması da yok.

     Türk göçmenler İsviçre'ye nasıl ve neden gittiler? İsviçre neden tercih edilen bir ülke? 

     

     Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari bilimler Fakültesi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü'nden, program danışmanımız Okan Güray BÜLBÜL ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yurtdışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nden Yüksel AL, İsviçre'yi konuştular. 

Almanya ve Türkiye'de maden

ölümleri 

 

Almanya dünyanın en büyük kömür rezervine sahip, Türkiye ise 28'inci sırada... İki ülkede meydana gelen kazalar ve ölüm sayılarını listeledik

POSTA GAZETESİ - 14 Mayıs 2014 - 15:40

Dünyada 132 ülke arasında toplam kömür üretim değeri itibarıyla 28‘inci sırada yer alan Türkiye, madençeşitliliği açısından 10‘uncu sırada bulunuyor. Almanya'nın ise en önemli doğal kaynağı kömür... Almanya dünyanın en büyük kömür üreticisi. Ülkede 2.5 milyar ton taş kömürü ve 40.5 milyar ton linyit rezervi bulunuyor.

ORADA TAMAMEN DEVLETİN KONTROLÜNDE

Almanya'da bile 'maden' gibi hassas bir konu tamamı ile devlet kontrolündeyken Türkiye madenleri 2004 yılından itibaren taşeronlara açılıyor ve ölümler 3 kata kadar artıyor. Sonrasında ise işçi ölümleri artıyor.

TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK MADEN FELAKETİ KOZLU'DA: 263 CENAZE

3 Mart 1992 tarihinde Zonguldak'ın Kozlu ilçesindeki taş kömürü maden ocağında saat 19.45 - 20.00 arasındaki zincirleme grizu patlamaları nedeniyle 263 maden işçisi hayatını kaybetti. Bu trajik olay yakın tarihimizin en büyük faciaları arasında yer alıyor.

ALMANYA'DA 40 YILDA SIFIR ÖLÜM

Almanya madenlerinde 2013 Ekim ayına kadar 40 yıllık süre zarfında hiç ölüm meydana gelmiyor. Ayrıca son yasa değişikliyle birlikte 2018 yılına kadar tüm maden ocaklarının kapatılması isteniyor. Bu kararın alınmasındaki neden ise 2013 yılında meydana gelen kazadaki 3 maden işçisinin ölümü.

İşte dünyanın en büyük kömür üreticisi Almanya ile Türkiye arasındaki ölüm istatistiği:

Türkiye hala  Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 176 

numaralı "Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi"ni 

imzalamadı.

Sözleşme maden işletmesi sahiplerine ve hükümetlere önemli sorumluluklar getiriyor.

1995 tarihli sözleşmeyi 26 ülke imzaladı. 4 Haziran 2014'te Fas’ta, 19 Temmuz 2014'te de Rusya’da yürürlüğe girecek olan sözleşmeyi ise Türkiye imzalamıyor.

17 Mayıs 2010’da 30 maden işçisinin öldüğü Zonguldak’taki patlamanın ardından Türkiye ILO 176’yı yeniden gündemine almış ancak imzalamamıştı.

Sözleşmede neler var?

-  Sözleşmeyle işverenler kazaları önlemek için her türlü önlemi alma, işçileri bilgilendirme ve eğitme yükümlülüğü altında.x

- İşverenler riski kaynağında bertaraf etmek, güvenli çalışma sistemleri tasarlamak, kaza riskleriyle ilgili işçileri bilgilendirmek ve kaza olduğunda gerekli tıbbi yardıma ulaşmalarını sağlamak zorunda.

- İşverenler sözleşmeyle kaza sonrasındaki sağlık ve kurtarma etkinliklerinin kalitesinden de sorumlu hala getiriliyor.

- Sözleşme, hükümetlereyse teknik kılavuzların hazırlanması, denetimlerin düzenlenmesi, denetimlere ilişkin gerekli yasal düzenlemelerin sağlaması ve kazaların etkili soruşturulması gibi yükümlülükler getiriyor.

- İşçilerin ve temsilcilerininse kazaları, riskli durumları bildirmek, güvenlik ve sağlıklarına ilişkin koşullara dair bilgi edinmek, güvenlik ve sağlık önlemlerinin karar süreçlerine katılmak gibi hakları ve yükümlülükleri var.

Sözleşmeyi imzalayan ülkeler şunlar:

Arnavutluk, Ermenistan, Avusturya, Belçika, Bosna Hersek, Botsvana, Brezilya, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Almanya, İrlanda, Lübnan, Lüksemburg, Norveç, Peru, Filipinler, Polonya, Portekiz, Slovakya, Güney Afrika, İspanya, İsveç, Ukrayna, ABD, Zambiya, Zimbabve (EA)

(KAYNAK: BİANET)

BELÇİKA'YA İŞGÜCÜ GÖÇÜNÜN 50.YILINDA BELÇİKA'DA TÜRKLER

07.05.2014

Belçika'ya işgücü göçünün 50. yılında,  Türkiye ile Belçika arasında yeni sosyal güvenlik anlaşması geçtiğimiz ay imzalandı. 
- Belçika'nın yapısı ve Türk göçmenler...
- Türkiye-Belçika İşgücü Anlaşması...
- Belçika'daki Türk göçmenlerin çalışma yaşamları, işkollarına göre dağılımıları...
- Nisan ayında iki ülke arasında imzalanan yeni anlaşmaya göre yapılan düzenlemeler...

Ekmek Olur Alınteri'nde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yurtdışı İşçi Hizmetleri Uzmanı Sayın Fuat BOZTEPE ve Program Danışmanımız Okan Güray BÜLBÜL ile Belçika, Türkler ve Çalışma Yaşamı üzerine sohbet ettik. 

             
TÜRKİYE'DE İŞÇİ OLMAK

30.04.2014

Türkiye'de işçilerin temel sorunları ve çözüme ilişkin değerlendirmeler... 

- 1 Mayıs İşçi Bayramı...

- Türkiye'de işçilerin sorunları...

- Sendikal haklar ve sendikaların önemi... Türkiye'de ve dünyada sendikalaşma, sendikaların çalışma yaşamındaki işlevleri... 

Prof.Dr. Gamze YÜCESAN ÖZDEMİR ve  Okan GÜRAY BÜLBÜL  ile birlikte Türkiye'de işçilerin sorunlarını konuştuk ve sohbetin önemli detaylarını sizler için derledik.

 Prof.Dr.Gamze YÜCESAN ÖZDEMİR * 

''Söze 1 Mayıs ve onun tarihi ile başlayacak olursam 1 Mayıs uzun bir süreci kapsamaktadır. İlk olarak 1880'ler yani yaklaşık 150 yıl öncesine dayanan bir mücadeleden bahsediyoruz.  Emekçiler için talep şuydu; Sekiz saatlik çalışma ve iş gücü...Bildiğimiz üzere daha önce 12 saatti. Bu mücadele Avustralya'da başlayıp Amerika'ya sıçradı. Emekçiler sekiz saatlik iş günü için meydanlara çıkmaya çeşitli eylemler yapmaya başladı. En büyük eylem 1 Mayıs 1886'da ABD'de başladı. Amerika'daki işçiler haklarını aradı ve bu süreç içerisinde sert müdahalelerle karşılaştılar. İşçiler arasında ölümler gerçekleşti. 1880'li yılları takip eden yıllarda işçi örgütleri 1 Mayıs gününü işçilerin bayramı olarak kutlamaya karar verdi. Dünyanın birçok ülkesinde 1 Mayıs, emek bayramı, işçi bayramı olarak kutlanıyor. 

Türkiye'de bulunan işçilere yönelik ise söyleyeceklerim şunlardır; Türkiye'de işçi sınıfı ''güvencesizlik'' ''geleceksizlik'' kıskacında yaşıyor. Güvencesizlik çalışma hayatında çok önemli bir belirsizliktir. Yarından emin olamamak, işine sahip olup olamayacağından emin olamamak, sosyal güvenlik hakkından emin olamamaktır. Bu durum kuşkusuz geleceksizliğe yol açıyor. Bu durumda işçi sınıfı üzerinde duygusal bir tahribata yol açıyor. Dolayısıyla işçi sınıfı için en önemli sorun bir işe sahip olmak, uzun zaman boyunca o işte kalacağını bilmek ve kendini güvende hissetmek... Sendikal mücadele ve sendikal haklar dediğimiz zaman hepimizin bildiği gibi yaşadığımız hayatta işçi sınıfı sermaye karşısında güçsüzdür. Bunun en güzel örneği bir işveren, işçiyi işten attığı zaman yerine kolaylıkla birini bulabilirken, işten atılan işçi için hayat bu kadar kolay değildir. Dolayısıyla sendikal hak aslında işçi sınıfının yan yana durabilmesi dayanışması anlamında önünün açık olması demektir. 

Sendikal mücadele maalesef son yıllarda zayıfladı. Bunun arkasında neler var diye bakacak olursak, son otuz yıldır genelde emek cephesi kaybediyor. Siyasette kaybediyor, toplumsal yaşamın bir çok alanında kaybediyor dolayısıyla neoliberal dediğimiz, piyasayı öne çıkaran düzenlemeler emekçiler karşısında bir tehdit oluşturuyor. Bu noktada sendikalar yasal olarak örgütlenme anlamında ciddi sorunlar yaşıyorlar.Ama esas olan sendikaya yönelik bizde de önemli bir algı değişimi var. Sendika bir çok gencimiz için eskide kalmış ve yeni dönemin ihtiyaçlarına cevap veremeyecek bir şeydir. Oysa sendika dayanışma demek, işçilerin yan yana durabilmesi demek... Bu dayanışma duygularını tekrardan canlandırmak gerekiyor. Sendikaların sıkıntılarına değinecek olursak ilki; yeni gelişmeleri çok takip edemiyorlar. İkincisi, sendikada bir koltuk elde ettiğimiz zaman dönüp sendika üyesiyle bir ilişki kurmama durumu mevcut. Bunlar sendikaların bazen kendi içlerinde yaşadığı sıkıntılardır. İşçi sınıfı hareketlendiği zaman, işçi sınıfı dayanışma içinde olmak istediği zaman bu sendikal yapıları da dağıtacaktır. Aslında işçi sınıfı gibi bir sendika yoktur. İşçi sınıfı kendi sendikasını yaratacaktır.''

 Okan Güray BÜLBÜL **

 ''1 Mayıs sadece işçinin değil emeğin de bayramıdır.  8 saatlik çalışma süreci Avustralya'da ve ABD'de hak olarak kabul edildi ama bugün hala maalesef özellikle taşeron işçilerin günde 8 saatten daha fazla çalıştığını biliyoruz. Dolayısıyla  hala emek açısından atılacak çok büyük adımlar var ve maalesef kurumsallaşmış bir koruma mekanizmamız yok.  

Bugün iş gücü piyasasında yaşadığımız en büyük problem güvencesizliktir. Örneğin,taşeron işçiler bir gün sonra çalışacaklarından emin değiller. Çalışma hayatları boyunca kaç yıl çalışmışlarsa o kadar şirket değiştiriyorlar. Kıdem tazminatından tutun yıllık izine kadar hiçbir tanınmış haklarını kullanamıyorlar. 

Türkiye'de bizim geleneksel yapımız en fazla iki üç iş değiştirerek emekliliğe gitmeyi hedeflemektir ama maalesef artık dünyada böyle bir durum söz konusu değil. Danimarka'da ortalama 17 tane iş değiştirilerek emekliliğe gidiliyor. 

Bir yandan emeği korumamız lazım bir yandan da küreselleşen, esnekleşen iş gücü piyasasına uyum sağlamış koruma mekanizmaları ve yine uyum sağlamış sendikalarla yönetmemiz gerekiyor. Maalesef şu an mevcut sendikal anlayış emeğin taleplerine cevap verebilir nitelikte değildir. Sendika algısı konusunda gençlere yönelik bir araştırma yaptığımızda eski, tutucu, değişimin önünde duran, muhafazakar olarak nitelendiriyorlar sendikaları. Çünkü sendikanın Türkiye'deki algısı maalesef olumlanamadı. 1980 sonrası darbenin iki tane suçlusu vardı. Bir tanesi üniversiteler, diğeri ise sendikalar. Bu algı bir türlü değişemedi.''

* Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi

** Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Araştırma Görevlisi